Ciasto – właściwości, skład i rodzaje ciasta
Ciasto kojarzy się nam przede wszystkim z szarlotką czy sernikiem. Ale podstawowa definicja słowa cista – mówi o „surowym półprodukcie, gęstej masie powstałej z połączenia mąki z wodą lub innymi produktami spożywczymi”. Tak jak bulion czy zaczyn jest to więc jedno z podstawowych pojęć kulinarnych. W zależności od doboru składników ciasto może jednak przyjmować najróżniejsze formy.
Według słownika etymologicznego języka polskiego słowo ciasto wywodzi się starocerkiewnego wyrażenia „těsto” do dziś funkcjonującego w języku czeskim. Co ciekawe, „ciastoch” mówiono dawniej o niedołędze, jakoby o niewypieczonym dobrze człowieku. W języku angielskim istnieje dodatkowe rozróżnienie na ciasta o gęstej konsystencji, które można gnieść, wałkować, wycinać, itd. („dough”) oraz ciasta półpłynne, takie jak naleśnikowe.
Mąka i woda, czyli historia ciasta
Historycy uważają, że pierwsze chleby wytwarzano już w Mezopotamii, zaś ok. 2600 r p.n.e. starożytni Egipcjanie przypadkiem wynaleźli sposób na rośnięcie ciasta dzięki fermentacji. Na długo przedtem prymitywny człowiek zaczął już jednak opiekać ziarna zbóż, a z czasem stwierdził, że smakują one lepiej, jeśli ugotuje się je w wodzie. Był to bardzo ważny krok nie tylko w historii ewolucji ciasta, ale także całej naszej diety – zbożowe węglowodany okazały się bowiem daleko lepiej przyswajalne, jeśli połączy się je z wodą i podda obróbce cieplnej. Umiejętność rozdrabniania ziarna na mąkę dopełniła procesu i pozwoliła otrzymać ciasto gładkie, możliwe do rozwałkowywania na cienkie placki opiekane na kamieniach, znane dziś jako flatbread.